Podczas wykopalisk w południowo-zachodnim Iranie na cmentarzysku Tol-e Chega Sofla na równinie Zohreh, grupa irańskich archeologów odkryła 13 zdeformowanych ludzkich czaszek. To zaskakujące odkrycie zostało niedawno ogłoszone przez profesorów Mahdiego Alirezazadeha, Hameda Wahdatinasaba i Abbasa Moghaddama w artykule opublikowanym przez Irańskie Naukowe Stowarzyszenie Archeologiczne.

Do tej pory wykopano w tym miejscu trzynaście zdeformowanych czaszek, które są dobrze zachowane. To nie są pierwsze wydłużone ludzkie czaszki znalezione w południowo-zachodniej Azji. Zdeformowane czaszki z Tol-e Chega Sofla są podobne do innych znalezionych szczątków, przy czym wszystkie czaszki pochodzą z okresu neolitu (10 000 do 4500 pne) i eneolitu (4500 do 3500 pne).

Takie czaszki wypadły z ogólnie przyjętych norm „oficjalnej nauki”. Naukowcy musieli to jakoś wyjaśnić i wysunięto różne teorie. Ciśnienie gleby może powodować deformacje czaszek wewnątrz grobów. W innych przypadkach ludzie mogą urodzić się z podobnymi deformacjami. Jednak wcześniejsze próby odrzucenia wszystkich zdeformowanych czaszek w wyniku działania sił natury wyglądały na tak nieprzekonujące, że w końcu znaleziono najbardziej "logiczny" powód - ludzie zdeformowali swoje czaszki za życia i zrobili to celowo.

Zdeformowane czaszki znaleziono na całym świecie. Na Bliskim Wschodzie znaleziono je na obszarach między południową Mezopotamią a południową Anatolią. Najstarsze przykłady dziwnych wydłużonych czaszek w tym regionie były związane z wczesnym neolitem (10 000 do 8000 pne) w południowo-zachodnim Iranie, co wskazuje, że pojawiły się bardzo dawno temu.

Osoby ze zdeformowanymi czaszkami znalezione w Tol-e Chega Sofla należały do ​​większej grupy pochowanej w 10 osobnych grobach, łącznie na tej części cmentarza znaleziono około 100 szkieletów. Wiek tych osób wahał się od 6 do 40 lat, większość z nich miała od 30 do 35 lat. Mężczyźni, kobiety i dzieci chowano razem, bez separacji, co oznacza brak różnicy w statusie. Z 13 znalezionych zdeformowanych czaszek 12 znajdowało się w jednym z dziesięciu masowych grobów. Mężczyźni i kobiety byli mniej więcej równo reprezentowani w grupie zdeformowanej czaszki, a ich wiek wahał się od 9 do 30 lat dla kobiet i od 17 do 25 lat dla mężczyzn.

Na równinie Zohreh, 45 km na południe od miasta Behbahan we wschodniej prowincji Chuzestan, znajduje się osada Tol-e Chega Sofla i cmentarz. Podczas wykopalisk w tym miejscu archeolodzy znaleźli ślady życia związane z okresem między 4700 a 3700 p.n.e. Wiele z tego, co znaleziono na cmentarzu, zostało omówione w artykule z 2021 r. zatytułowanym „Cmentarz Tol-e Chega Sofla: fenomen w kontekście późnego piątego tysiąclecia południowo-zachodniego Iranu”, którego współautorami są irańscy archeolodzy Negin Miri i Abbas Moghaddam. Ten ostatni uczestniczył również w najnowszym odkryciu zdeformowanych czaszek, a to niezwykłe znalezisko rzuca jeszcze więcej światła na historię starożytnych ludów regionu.

Dowody zebrane podczas wykopalisk w Tol-e Chega Sofla ujawniły wiele interesujących szczegółów na temat prehistorycznego sposobu życia w regionie Greater Susiana. Szczegóły te stały się znane głównie dzięki badaniu cmentarza z licznymi nagrobkami i budowlami, różnorodną kolekcją przedmiotów grobowych oraz szkieletowymi szczątkami ludzi żyjących w tym odległym czasie. Znaleziska z Tol-e Chega Sofla nie tylko przypominają nam, aby nie lekceważyć społeczności prehistorycznych, ale także pokazują potrzebę ponownego rozważenia wielu wcześniejszych założeń.

Jedną z możliwości jest to, że miejsce na Tol-e Chega Sofla mogło być wykorzystywane do celów rytualnych. To wyjaśnia, dlaczego pochowano tam tak dużą liczbę ludzi, proporcjonalnie do liczby ludzi, którzy tam mieszkali. Oprócz szkieletów ze zdeformowanymi czaszkami, w 10 wykopanych grobach masowych znaleziono wiele starannie obrobionych i starannie wykonanych elementów grobowych. Wśród znalezisk znajdują się malowane misy ceramiczne, dzbanki i misy, różnej wielkości naczynia kamienne, asortyment metalowych przedmiotów i naczyń oraz wiele drobnych ozdób i przedmiotów osobistych. Te różne przedmioty były ozdobione najróżniejszymi wzorami, w tym znakami geometrycznymi, wizerunkami węży i ​​innych gadów oraz wieloma, wieloma innymi.

Obecnie Tol-e Chega Sofla znajduje się na wstępnej liście światowego dziedzictwa UNESCO. Oznacza to, że nie został jeszcze nominowany do statusu światowego dziedzictwa, ale prawdopodobnie zostanie nominowany w niezbyt odległej przyszłości. Odkrycie niezwykłych, zdeformowanych czaszek tylko wzmocni pozycję obiektu, gdyż to odkrycie pokazuje, że Tol-e Chega Sofla ma bogatą historię, sięgającą daleko w starożytność, a wiele historycznych tajemnic wciąż czeka na poznanie.